Na terenie Polski występują dwa rodzime gatunki raków: rak szlachetny Astacus astacus i rak błony Astacus leptodactylus.

Rak szlachetny jest jednolicie ubarwiony, zwykle jest ciemnobrązowy lub czarny (choć zdarzają się osobniki niebieskie). Długość całkowita (bez szczypiec) wynosi ok. 15 – 20 cm (maks. do 25 cm). Charakterystyczne cechy tego gatunku to: twardy i gładki pancerz oraz szerokie i masywne szczypce od spodu zabarwione na czerwono (dorastające do 10 cm długości z wyraźną szczeliną). Rak szlachetny dożywa 15 - 20 lat.

Rak błotny występuje w różnych odmianach barwnych zależnych od środowiska w jakim żyje. Najczęściej jest lekko brązowy, ale zdarzają się też osobniki zielone i niebieskie. Osiąga długość całkowitą (bez szczypiec) 15 – 20 cm (maks. do 30 cm). Elementem odróżniającym go od raka szlachetnego jest pancerz wyraźnie pokryty drobnymi zgrubieniami i lekko uginający się pod naciskiem palców oraz długie i ściśle zwierające się szczypce, od dołu barwy jasnokremowej lub białej. Rak błotny może dożyć 25 lat.

Zarówno rak szlachetny jak i błotny to gatunki niegdyś pospolicie występujące w wodach Polski. Niestety ich liczebność spadła w wyniku zanieczyszczeń wód oraz choroby grzybicznej zwanej „dżumą raczą”, która została prawdopodobnie sprowadzona do Europy z Ameryki Północnej. Zagrożeniem dla obydwu populacji są również wydra i drapieżne ryby (m.in. węgorz, sumik karłowaty, trawianka).

Pamiętajmy !!! Obydwa gatunki objęte są ochroną gatunkową.